GRID_STYLE
FALSE
TRUE

Classic Header

{fbt_classic_header}

Breaking News:

latest

Το ΦΡΙΧΤΟ ΛΥΝΤΣΑΡΙΣΜΑ 21 ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΣΤΗΝ ΠΥΛΟ, ΣΤΙΣ 27/9/1944.

ΉΤΑΝ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΜΑΤΩΜΕΝΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1944. Μια Επιτροπή Πυλίων στις 24 Σεπτεμβρίου συμφώ...





ΉΤΑΝ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΜΑΤΩΜΕΝΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1944.

Μια Επιτροπή Πυλίων στις 24 Σεπτεμβρίου συμφώνησε με τους ηγέτες του ΕΛΑΣ (Άρη Βελουχιώτη) και του ΕΑΜ Πελοποννήσου και Μεσσηνίας ότι αν ο ταγματάρχης Στούπας και οι ταγματασφαλίτες που βρίσκονταν στο Κάστρο της Πύλου κατέθεταν τα όπλα και παραδίδονταν στον ΕΛΑΣ, τότε:

1. Δεν θα γίνονταν εκτελέσεις ταγματασφαλιτών ή αμάχων που ήταν μαζί τους στο Κάστρο ή στην πόλη της Πύλου, 

2. Δεν θα διώκονταν πολίτες της Πύλου και οι αντάρτες του ΕΛΑΣ θα σέβονταν την περιουσία των Πυλίων.
Όχι πλιάτσικο οικιών ή καταστημάτων.



Στην ανάρτηση της 24/9/2018 περιέγραψα ότι ο Στούπας με βαριά καρδιά εδέχθη το πιεστικό αίτημα της Επιτροπής των Πυλίων να μην αντισταθεί, παρεδωσε το Τάγμα του, ο ίδιος αυτοκτόνησε και η σορός του κακοποιήθηκε από τους ΕΛΑΣίτες. 
Ακολούθησε πλιάτσικο στους ταγματασφαλίτες,επιλεκτικοί βασανισμοίκαι ανακρίσεις όλων των ταγματασφαλιτών και αμάχων στο Κάστρο από Επιτροπή του ΕΑΜ.
Τις επόμενες δύο ημέρες, δεν έγινε γνωστή καμία δολοφονία, ενώ οι περισσότεροι κρατούμενοι στο Κάστρο ελευθερώθηκαν. Φυλακίστηκαν στο Κάστρο περίπου 30, άμαχοι και ταγματασφαλίτες. 
Εκτός από αυτούς που κρατούνταν στο Κάστρο, το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ συνέλαβε και 39 Πυλίους παρά τη Συμφωνία.
Την 26ην Σεπτεμβρίου, ο υπουργός της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητος Παναγιώτης Κανελλόπουλος, από τα Κύθηρα που βρισκόταν καθοδόν για την Καλαμάτα, απέστειλε διαταγή στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ να σταματήσει τις εκτελέσεις και τα Λαϊκά Δικαστήρια, και έκανε με ειδική αναφορά στους κρατουμένους στην Πύλο.





Ο Κανελλόπουλος την ίδια ημέρα, 27/9/1947, στην Καλαμάτα εκφωνεί λόγο από το μπαλκόνι των γραφείων του ΕΑΜ!

Η συνέχεια για τα φριχτά γεγονότα της Πύλου της 27ης Σεπτεμβρίου 1944 και μέχρι την 29η από το βιβλίο μου «ΜΑΤΩΜΕΝΕΣ ΜΝΗΜΕΣ 1940-45»




«..βασικός ὅρος τῆς συμφωνίας τοῦ ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΚΚΕ μέ τούς Πύλιους, καί μέσω αὐτῶν μέ τόν Στούπα, γιά τήν παράδοση τοῦ Κάστρου καί τῶν ἀνδρῶν τοῦ ΤΑ, ἦταν νά μήν ὑπάρξουν συλλήψεις, φυλακίσεις ἤ αὐτοδικίες εἰς βάρος τῶν κατοίκων.
Παρά ταῦτα, οἱ ἡγέτες τοῦ ΕΑΜ συνέλαβαν 39 ἄτομα ἀπό τήν πόλη τῆς Πύλου καί τά φυλάκισαν στό κτίριο πού χρησιμοποιοῦσε ἡ Πολιτοφυλακή τους πρίν τήν ἐγκατάσταση στήν Πύλο τοῦ ΤΑ.
Τό κτίριο αὐτό ἀνῆκε στήν οἰκογένεια Κουμάντου, καί ἦταν στό κέντρο τῆς πόλης, στό ἄκρο τῆς κεντρικῆς πλατείας (ίδε φωτογραφία).


Το κτίριο στην πλατεία της Πύλου στο οποίο στις 27 Σεπτεμβρίου 1944 λυντσαρίστικαν 21 άνθρωποι από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΚΚΕ!

Στούς συγγενεῖς τῶν συλλη¬φθέντων πού παραπονέθηκαν, οἱ ἡγέτες τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ (τῆς Πύλου, τῆς Μεσσηνίας, καί τῆς Πελοποννήσου πού βρίσκονταν ἐκεῖ) ἀπάντησαν ὅτι οἱ συλλήψεις ἦταν προληπτικές καί γιά τήν ἀσφάλεια τῶν ἰδίων τῶν κρατου¬μένων ἀπό ἀνεύθυνα στοιχεῖα.
Οἱ συγγενεῖς τους ἔλαβαν τή διαβεβαίωση ὅτι οἱ κρατούμενοι ἦταν ἀσφαλεῖς, καί δέν ἔπρεπε νά ἀνησυχοῦν.

Παρά τίς διαβεβαιώσεις τους ὅμως, ἐκ τῶν ὑστέρων ἀπεδείχθη ὅτι τά στελέχη τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ σχεδίαζαν πάντα νά δολοφονήσουν κάποιους Πύλιους, καθώς καί κρατούμενους στό Κάστρο.
Αὐτό πού ἐπιδίωκαν ἦταν νά γίνει μέ τρόπο ὥστε νά παρουσιαστεῖ ὅτι ἔγινε ἀκριβῶς ἀπό ἀνεύθυνα στοι-χεῖα, καί ἔτσι νά ἀποφύγουν νά κατηγορηθοῦν ὅτι παρέβησαν τή διαταγή τοῦ Παναγιώτη Κανελλόπουλου νά πάψουν οἱ ἐκτελέσεις.
Γιά νά ἐπιβλέψουν τή δολοφονία τῶν Πυλίων, εἶχαν σταλεῖ ἀπό τήν Περιφερειακή Ἐπιτροπή ΕΑΜ Καλαμάτας ὁ Ἀθανάσιος Γιαννόπουλος καί ὁ Ἀναστάσιος Κάρτσωνας.

-
Η πλατεία της Πύλου.
Το σπίτι από το οποίο έγινε το λυντσάρισμα είναι δεξιά, εκτός της φωτογραφίας.

Τή νύκτα τῆς 26ης Σεπτεμβρίου, ἄφησαν ἐλεύθερους 18 ἀπό τούς 39 κρατου¬μένους μέ τήν ἐντολή “νά παραμείνουν στά σπίτια τους τήν ἑπομένη ἡμέρα”, πού ἐπρόκειτο νά γίνει στήν πόλη γιορτή γιά τήν 3η ἐπέτειο τῆς ἵδρυσης τοῦ ΕΑΜ. 
Πράγματι, τήν 27η Σεπτεμβρίου χιλιάδες Πυλίων καί κατοίκων τῆς περιοχῆς συγκεντρώθηκαν ἀπό τό ΕΑΜ/ΚΚΕ στήν κεντρική πλατεία γιά νά “γιορτάσουν” τήν 3η ἐπέτειο τοῦ ΕΑΜ, ἀλλά καί τή νίκη κατά τῆς “ἀντίδρασης” πού εἶχε συντελεστεῖ στή Μεσσηνία. Πρῶτα τελέσθηκε δοξολογία, καί μετά ἐκφωνήθηκαν λόγοι ἀπό στελέχη τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ.

Μίλησαν, ὁ ἐθνο¬σύμβουλος ΕΑΜ Πυλίας Βασίλης Κανελλόπουλος, ὁ επικεφαλής του ΕΑΜ Πελοποννήσου Τάσσος Κουλαμπᾶς, καί ὁ Στέλιος Διακουμογιαννόπουλος (ὁ ἐπονομαζόμενος Κουλός). 
Ὅλες οἱ ὁμιλίες ἦταν ἐμπρηστικές, γεμάτες μῖσος καί φανατισμό, ἀλλά ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κατηγορήθηκε ἀκόμη καί ἀπό τούς ὁμοϊδεάτες του ὅτι προξένησε τή μεγαλύτερη ἔξαψη ἦταν ὁ τελευταῖος. 

- “Οἱ προδότες, τά σκουλήκια τῆς ἀντίδρασης, θά τιμωρηθοῦν χωρίς οἶκτο ἀπό τό λαό!”, φώναζε ὁ Διακουμογιαννόπουλος. 
Τό γεγονός εἶναι ὅτι οἱ ὁμιλίες αὐτές ἄναψαν τά αἵματα τῶν φανα-τικῶν κομμουνιστῶν καί οἱ πρῶτες φωνές πού ζητοῦσαν ἐκδίκηση ἀκού-στηκαν ἀπό τό πλῆθος. 
- “Θάνατος!
Θάνατος στούς προδότες!”
Τό κτίριο πού κρατοῦνταν οἱ 21 κρατούμενοι πού εἶχαν ἀπομείνει ἦταν ἀπέναντι ἀπό τήν ἄκρη τῆς πλατείας.

Ὅσο διαρκοῦσε ἀκόμη ἡ ὁμιλία τοῦ Διακουμογιαννόπουλου, μιά ὁμάδα ἀπό τό πλῆθος μέ ἐπικεφαλῆς τόν Χρῆστο Σταθόπουλο, κινήθηκε πρός τό κτίριο μέ τούς φυλακισμένους.
Μερικοί μπῆκαν στό κτίριο καί ἀνέβηκαν στό δεύτερο πάτωμα πού ἦταν τά 21 ἄτομα, ἐνῶ οἱ ὑπόλοιποι πού παρέ-μειναν ἔξω συνέχιζαν νά θορυβοῦν.
Αὐτοί πού μπῆκαν μέσα, λύντσαραν τούς 21 κρατούμενους.
Ὁ ὄχλος ἔξω ἀπό τό κτίριο ζητοῦσε ἀποδείξεις γιά τόν θάνατό τους.
Δέν τούς ἀρκοῦσαν οἱ φρικιαστικές κραυγές πού ἀκούγονταν ἀπό τά θύματα πού κατακρεουργούνταν. Γιά ἀπόδειξη λοιπόν, οἱ ἐκτελεστές πέταξαν ἀπ'τό παράθυρο καί τό μπαλκόνι 3 ἀπό τά νεκρά σώματα στό δρόμο: τῶν γιατρῶν Ἰωάννη Θεριοῦ καί Γεωργίου Λαμπρακόπουλου, καί τοῦ συμβολαιογράφου Ἀδάμ Στασινόπουλου.

Οἱ δολοφόνοι ἐν συνεχείᾳ κατέβηκαν ἀπό τό κτίριο. Καθάρισαν τά μαχαίρια τους καί τά χέρια τους ἀπό τά αἵματα σέ παραπλήσια βρύση, σέ θέα ὅλων τῶν συγκεντρωμένων, καί βέβαια τῶν κομμουνιστῶν ἡγετῶν τῆς συγκέντρωσης.
Οἱ σοροί τῶν θυμάτων, πού ἐν τῷ μεταξύ εἶχαν ξεγυμνωθεῖ, φορτώθηκαν σέ κάρα καί ρίχτηκαν σ' ἕνα λάκκο στό Κάστρο.

Τά ὀνόματα, ὁ τόπος καταγωγῆς καί τό ἐπάγγελμα τῶν 21 ἀθώων θυμάτων τοῦ πάθους τῶν ἡγετῶν τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ τῆς Μεσσηνίας καί τῆς Πελοποννήσου εἶναι τά κάτωθι:

1. Ἀριστείδης Γκόνης, Πύλος, ἔμπορος
2. Νικόλαος Δημητρακόπουλος, Πύλος, ἔμπορος
3. Ἰωάννης Θεριός, Κουκουνάρα, γιατρός
4. Ἀνδρέας Ζωντανός, Κουκουνάρα, ἔμπορος
5. Γεώργιος Κισκίρας, Φουρτζί, ἔμπορος
6. Ἰωάννης Κρασάνος, Πύλος, φοιτητής Ἰατρικῆς
7. Νικόλαος Καραχάλιος, Πύλος 
8. Νικόλαος Κουρεμπανᾶς, Κυνηγοῦ, δικηγόρος 
9. Γεώργιος Λαμπρακόπουλος, Κορυφάσιον, γιατρός
10. Παναγιώτης Λαυδιώτης, Πύλος, ἔμπορος καφέ 
11. Βασίλης Μπαλοδῆμος, Κυνηγοῦ, ἔμπορος
12. Ἄγγελος Ντούβρης, Πύλος, φοιτητής Νομικῆς
13. Ἀθανάσιος Ντούβρης, Πύλος, ἔμπορος
14. Γεώργιος Ντούβρης, Πύλος, ἔμπορος
15. Ἰωάννης Ντούβρης, Πύλος, ἔμπορος
16. Κωνσταντῖνος Πλουσάκης, Κρήτη, Χωροφύλακας 
17. Γιάννης Ροῦσσος, Σαντορίνη, ὑπάλληλος τραπέζης
18. Ἀδάμ Στασινόπουλος, Πύλος, συμβολαιογράφος
19. Ἀντώνιος Στελιόπουλος, διευθυντής ΑΣΟ 
20. Κανέλος Τζαμουράνης, Πύλος, δικηγόρος
21. Γρηγόριος Φασουλᾶς, Κρυφάσιον, ἐφοριακός

-
Η αναμνηστική πλάκα στο Κάστρο της Πύλου με μέρος των ονομάτων των θυμάτων


Ἀπό τά ἀνωτέρω 21 θύματα τοῦ λυντσαρίσματος, ταγματασφαλίτες ἦταν μόνον 3.
Ὁ γιατρός Ἰωάννης Θεριός, καί οἱ φοιτητές Ἄγγελος Ντούβρης καί Ἰωάννης Κρασάνος.
Ὁ Κωνσταντῖνος Πλουσάκης ἦταν Χωροφύλακας. Μερικά ἀπό τά θύματα ἦταν μεταξύ ἐκείνων πού εἶχαν κάνει τίς δια-πραγματεύσεις μέ τόν ΕΛΑΣ γιά τήν ἀναίμακτη παράδοση τοῦ ΤΑ. 
Τόν Ἰανουάριο τοῦ 1948 στό κακουργιοδικεῖο Ναυπλίου δικάστηκαν 26 ἄτομα γιά τό λυντσάρισμα τῆς Πύλου.
Ἀπ'αὐτούς 7 καταδικάσθηκαν σέ θάνατο, 16 σέ φυλάκιση 20 ἐτῶν, καί 5 ἀπηλλάγησαν.

Ἀκολουθοῦν ἀποσπάσματα ἀπό κείμενα μέσων ἐνημέρωσης τοῦ ΕΑΜ/ΚΚΕ, καί ἀπό βιβλία ἀπολογητῶν τῆς Ἀριστερᾶς πού δίνουν μιά ἄλλη διάσταση στά γεγονότα τῆς Πύλου.
Δέν θά κάνω σχόλια.
Ὁ ἀναγνώστης μπορεῖ νά βγάλει τά δικά του συμπεράσματα, συγκρίνοντας τά ἀποσπά¬σματα μέ τήν περιγραφή τῶν πραγματικῶν γεγονότων πού προηγήθηκε.

ΠΥΛΟΣ. Τοῦ ἀνταποκριτῆ μας 27/9/44.
Οἰκτρό τέλος προδοτῶν. Ὁ Λαός τῆς Πυλίας ἐκδικείται”. “... Ὁλόκληρος ὁ λαός τῆς Δ. Πυλίας κατε-βαίνει στήν Πύλο γιά νά γιορτάσει τήν ἐπέτειο τῆς ἵδρυσης τοῦ ΕΑΜ καί τήν ἀπελευθέρωση τῆς Μεσσηνίας, πού ἐπισφραγίσθηκε μέ τήν ἐξάλειψη καί τῆς τελευταίας ἀλήτικης ἑστίας, μέ τήν ἀπελευθέρωση τῆς Πύλου. [...] Ὁ πληθυσμός φώναζε ἐκδίκηση στούς προδότες. [...]
Ὁ συναγωνιστής Στέλιος Διακουμογιαννόπουλος, μίλησε μέ ἱστορικά ντοκουμέντα γιά τή συμβολή τοῦ ΕΛΑΣ στό συμμαχικό ἀγώνα.

Ὅταν ἔφθασε στό σημεῖο τοῦ λόγου του ὅτι τά σκουλήκια τῶν προδοτῶν θά τιμωρηθοῦν ἀπό τή Δικαιοσύνη ὁ λαός ἐφώναξε:
Τώρα στό Φρούριο!
Στό Φρούριο!
Καί διακόπτοντας τήν ὁμιλία τοῦ ἀντιπροσώπου ἔφτασαν ἀπειλητικά ἔξω ἀπ'τό σπίτι πού ἐφρουροῦντο μερικοί ἐθνοπροδότες ἀπό τήν ἐθνική πολιτοφυλακή. 
Ἐκεῖ ἀστραπιαία ἐξελίχθηκαν ἀπροσδόκητα γεγονότα.

Τό τί συνέβη θύμιζε Βαστίλλη καί Γαλλική Ἐπανάσταση.
Ἡ ἐθνική πολιτοφυλακή ἄρχισε νά βάλει καί νά ἐμποδίζει τό πλῆθος νά εἰσέλθει στό σπίτι πού βρισκόντουσαν οἱ προδότες.
Τό σπίτι εἶχε κυκλωθεῖ.
Οἱ πόρτες ἔσπασαν.
Μπροστά στή θυελλώδη ἐπίθεση καμμία δύναμη δέν μποροῦσε νά ἀντισταθεῖ [...]21 προδότες σκοτώθηκαν.
Ἔτσι ἐπισφραγίσθηκε στήν Πύλο τό ἄδοξο τέλος τῶν προδοτών”.

Ἐλεύθερη Μεσσηνία, 2/10/1944 
“...Ἔπεσε κι ἡ τελευταία ταγματαλίτικη βάση στή Μεσσηνία.
Ἡ Πύλος ὅπου πανικόβλητα τά ἀπομεινάρια τοῦ Στούπα εἶχαν κλειστεῖ, φεύγοντας ἀπό τούς Γαργαλιάνους, παραδόθηκε χωρίς ὅρους ὕστερα ἀπό ἐπίμονες διαπραγματεύσεις ἀντιπροσώπων ΕΑΜ/ΕΛΑΣ καί ἐπιτροπῆς Πυλίων. [...]
Οἱ ἐθνοπροδότες σέ πρόσκληση τῶν ἀνταρτῶν μας νά παραδοθοῦν δέχτηκαν τήν πρόταση παρά τήν ἐπιμονή τοῦ Στούπα νά προβάλλουν ἀντίσταση. [...]
Στά χέρια μας πέσανε ἄφθονα λάφυρα, ὅπλα, πολυβόλα, καί 100 χιλιάδες σφαῖρες. [...]
Οἱ παραπλανημένοι κάτοικοι ἔμειναν κατάπληκτοι ἀπό τή γαινναιόψυχη στάση τοῦ ΕΛΑΣ. [...]
Μορφινισμένοι ἀπό τήν προπαγάνδα τῶν Στούπηδων πίστευαν πώς ὅπου ἔμπαιναν οἱ ἀντάρτες μας τά μετέβαλαν σέ νεκροταφεῖα....”

Λεύτερος Μωριᾶς, 28/9/1944
“...Στήν πλατεία τῆς Πύλου ἕνας πολιτικός τῆς περιοχῆς μιλάει ἐμπρηστικά στόν συγκεντρωμένο κόσμο, προκαλεῖ τό θυμικό τους.
- Ἐκεῖ εἶναι, φωνάζει δείχνοντας τό σπίτι πού κρατοῦνται κάποιοι ταγματασφαλίτες.
Τό πλῆθος ὅρμησε φρενιασμένο μέσα στό κτίριο, ἔσπασε τίς πόρτες καί 25 κρατούμενοι λυντσαρίστηκαν καί πετάχτηκαν ἀπό τά παράθυρα στήν πλατεία...” (ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ, “Ἄρης, ὁ Ἀρχηγός τῶν Ἀτάκτων”, σελ. 593).

“... Πρωΐ ριχτήκαμε στήν πόλη, καμμιά ἀντίσταση, πᾶμε γιά τό Κάστρο κι ἐκεῖ ἦταν ἡ πύλη του ἀνοιχτή, κανένα ἴχνος ἀντίστασης, ἤμουν ἡ πρώτη ὁμάδα, μπῆκα στό Κάστρο [...]
Ἔγινε γιορτή μέ ζητωκραυγές, ὁμιλίες, κ.λπ., ἀλλά ὅπως τήν κάμανε πρέπει νά βάλουμε εἰσαγωγικά στή λέξη αὐτή “γιορτή” διότι κατέληξε νά σκοτώσουν μερικούς μπροστά στά μάτια τοῦ κόσμου πού εἶχαν καλέσει νά “γιορτάσει” καί αὐτό ὅπως ἦταν φυσικό ἔσβησε τή χαρά καί τήν ἐλπίδα πού είχαμε χαρίσει στό λαό ὁ ΕΛΑΣ.”
(ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΥΛΙΑΣ, “...
Λέω τήν ἀλήθεια τ'ὁρκίζομαι”, Ἀθήνα 1990, σελ. 111).

Τό ἴδιο βράδυ, τῆς 27ης, καί τίς ἑπόμενες δυό ἡμέρες, 28 καί 29 Σεπτεμβρίου, ἐκτελέστηκαν και ὅλοι οἱ ἐναπομείναντες κρατούμενοι στο Κάστρο, μετά ἀπό συνεχῆ βασανιστήρια πέραν ἐκείνων πού οἱ περισσότεροι εἶχαν ὑποφέρει ἤδη ἀπό τήν ἡμέρα τῆς αἰχμαλωσίας τους τήν 24η Σεπτεμβρίου.
Τά ὀστά μερικῶν βρέθηκαν σ'ἕνα ἀσβεστοκάμινο, κι ἄλλων στίς τάφρους τοῦ Κάστρου πού εἶχαν χρησιμεύσει γιά βάσεις τῶν πυροβόλων (σέ μιά τέτοια τάφρο βρέθηκαν καί τά ὀστά τοῦ Στούπα). Μερικά θύματα τά πέταξαν ἀπό τίς ἐπάλξεις τοῦ Κάστρου στή θάλασσα.
Ἐκεῖ παρασύρθηκαν ἀπό τό κῦμα, καί τά ὀστά τους δέ βρέθηκαν ποτέ.

Σήμερα πιστεύεται ὅτι ὁ ἀριθμός τῶν κρατουμένων πού ἐκτελέστηκαν στό Κάστρο ἦταν 24. Ἀπό τούς 24, γνωστοί εἶναι ὁ ἐργοστασιάρχης Γιάννης Ζόμπολας, ὁ ἱερέας Χρῆστος Γκότσης, ὁ ἀνθυπολοχαγός Ἠλίας Δαρδελάκος, ὁ Ἀναστάσιος Καρίγιαννης, καί οἱ ταγματασφαλίτες Νίκος Ἀναστασόπουλος ἤ Γύφτος (ἀπό τούς Γαργαλιάνους), Δημήτριος Δημητρόπουλος ἤ Γεωργόπουλος (ἀπό τό Ψάρι), καί ὁ Θωμάς Κίτσος (ἀπό τούς Γαργαλιάνους).
Ἡ δολοφονία τῶν 24 στό Κάστρο τῆς Πύλου δέν ἔγινε γνωστή γιά μεγάλο διάστημα.

Οἱ ἐκτελεστές τους φαίνεται ὅτι κράτησαν καλά τό μυστικό τους. Ὑπό τίς συνθῆκες δέ τῆς περιόδου δέν ἦταν καθόλου εὔκολο γιά τούς οἰκείους τους νά τούς ἀναζητήσουν καί νά μάθουν γιά τήν τύχη τους.

Ποιοί ὅμως μπορεῖ νά ἦταν οἱ ὑπόλοιποι 17 ποῦ ἐκτελέστηκαν στό Κάστρο;
Σίγουρα ἦταν ταγματασφαλίτες καί ἄμαχοι πού κατέφυγαν ἐκεῖ μέ τόν Στούπα ἀπό τούς Γαργαλιάνους.
Εἶναι πολύ πιθανόν ὅτι οἱ περισσότεροι ἦταν ταγματασφαλίτες πού εἶχαν ἀκολουθήσει τόν Στούπα ἀπό πιό παλιά.

Ὅταν ὁ Στούπας ἔφυγε ἀπό τόν Μελιγαλά γιά νά ὀργανώσει τό ΤΑ Γαργα¬λιάνων, τόν ἀκολούθησαν 60 περίπου ἄνδρες.
Ἀπό αὐτούς, γύρω στούς 30 κατάγονταν ἀπό τούς Γαργαλιάνους καί τά περίχωρά του.
Οἱ ὑπόλοιποι ἦταν Κρῆτες καί ἀπό διάφορα ἄλλα μέρη τῆς Ἑλλάδος πού εἶχαν κατέβει μαζί του ἀπό τήν Ἀθήνα στόν Μελιγαλά.
Ἐλάχιστοι ἀπ'αὐτούς τούς τε¬λευταίους 30 ἐπέζησαν.

Στή λίστα τῶν νεκρῶν της Μάχης τῶν Γαργαλιάνων καί τῶν ἐκτελεσθέντων μετά τή Μάχη, ὑπάρχουν 10 περίπου ταγματασφαλίτες σ'αὐτήν τήν κατηγορία.
Στά χρόνια μετά τά γεγονότα, στό Κάστρο ἀνηγέρθει ἕνα ἡρῶο στή μνήμη ὅλων τῶν θυμάτων τῆς Πύλου. 
Αὐτῶν πού λυντσάρισαν στό κέντρο τῆς πόλης, τήν 27η Σεπτεμβρίου, καί αὐτῶν πού δολοφονήθηκαν στό Κάστρο.
Στήν πλάκα τοῦ ἡρώου, ἔχουν χαραχθεῖ 23 ὀνόματα. Ἀπό αὐτά, τά 20 εἶναι ἀπό τά θύματα πού λυντσάρισε τό ΕΑΜ/ΚΚΕ στήν πλατεία, καί 3 ἀπό τά θύματα τοῦ Κάστρου (ιερέας Γκότσης, Καρίγιαννης, καί Κίτσος).

Στό κάτω μέρος τῆς πλάκας, γίνεται μνεία καί γιά 21 ἀγνώστους.
Εἶναι πραγματικά περίεργο γιατί δέν εἶναι ἐκεῖ τουλάχιστον τά ὀνόματα τοῦ Ζόμπολα, τοῦ Δαρδελάκου, τοῦ Στούπα καί τοῦ Καραχάλιου.
Γιά μέν τούς 2 πρώτους ἦταν εὐρέως γνωστό ὅτι ἐκτελέστηκαν ἐκεῖ.
Ὁ Στούπας, μπορεῖ τυπικά νά αὐτοκτόνησε, ἀλλά ἁπλά πρόλαβε τήν ἐκτέλεσή του ἀπό τόν ΕΛΑΣ, οἱ ἀντάρτες τοῦ ὁποίου μαχαίρωσαν ἐπανειλημμένα τό ἄψυχο σῶμα του καί ἔσπασαν τά κόκκαλα τῶν χεριῶν καί τῶν ποδιῶν του.
Ὁ Νικόλαος Καραχάλιος ζοῦσε στήν περιοχή καί ἦταν θῦμα τοῦ λυντσαρίσματος στήν πλατεία τῆς Πύλου.
Τό ὄνομά του ἔπρεπε νά εἶχε τοποθετηθεῖ στήν πλάκα.

“ Ἐλιθάσθησαν, ἐπριονίσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον” (Ἄπ. Παύλου πρός Ἑβραίους Ἐπιστολή)

-

Συγγραφέας των βιβλίων:
"Η Φωνή της Ειρήνης",  
"Ματωμένες Μνήμες 1940-45",
"ΑΘΩΩΝ ΑΙΜΑ, "Ελεύθερος Μωριάς" 1943-44"
"Αδικημένα Θύματα",
"Τα Ανομολόγητα"
"Η Πηγάδα του Μελιγαλά και ο Άρης Βελουχιώτης", και
"Το "Παιδομάζωμα" του 1948-49 και τα "Κάτεργα" της Φρειδερίκης".

ioannis.bougas@sympatico.ca